بیماری های شایع کبوتر

کبوترها حیوانات خانگی بسیار محبوبی هستند. آن‌ها به همراه قمری ها، پرندگانی پا کوتاه و دارای بدنی پهن هستند که تقریبا در همه جای جهان، هم در حیات وحش و هم در خانه های ما، یافت می‌شوند. به عنوان حیوانات خانگی، تلاش ما برای برآورده کردن نیازهای آنان است، از جمله درمان بیماری های شایع زیر که ممکن است به آن مبتلا شوند.

کنکر کبوتر (Pigeon Canker)

کنکر توسط یک ارگانیسم کوچک به نام پروتوزوآن ایجاد می‌شود. این بیماری واگیردار است و به راحتی از پرنده‌ای به پرنده دیگر منتقل می‌شود اما خوشبختانه قادر نیست بیش از چند دقیقه خارج از بدن پرنده زنده بماند. کبوترها زمانی که کاسه آبی را به اشتراک می‌گذارند، با کبوتر های بالغ دیگر در تعامل هستند یا کبوتر های جوان را تغذیه می‌کنند، این بیماری را انتقال می‌دهند.

ارگانیسمی که باعث ایجاد کنکر می‌شود، معمولا در چینه دان، گلو، مجرای صفراوی یا سایر قسمت های دستگاه گوارش یک کبوتر یافت می‌شود. برآمدگی‌های ناشی از کنکر نیز ممکن است بر روی شکم کبوتر یا در سینوس ها مشاهده شود. علائم کنکر بسته به اینکه روی چه بخشی از بدن یافت می‌شود، متفاوت است، اما از آنجایی که بیشتر روی گلو تاثیر می‌گذارد، اکثر کبوترها به دلیل برآمدگی‌های ایجاد شده در لوزه ها دچار مشکلات تنفسی خواهند شد. نشانه‌های دیگر کنکر، علاوه بر برآمدگی‌های قابل مشاهده، عبارتند از اسهال، کاهش وزن، بی حالی و خونریزی از دهان و مجرای دفعی. اگر بیماری درمان نشود علائم بدتر خواهند شد و در نهایت می‌تواند مرگ را در پی داشته باشد.

زخم‌های ناشی از این بیماری مانند سایر انواع عفونت‌ها (از قبیل آبسه) ظاهر می‌شود اما به یاد داشته باشید که کنکر تنها قسمت‌هایی از بدن کبوتر را که مرتبط یا نزدیک به مجرای گوارشی هستند، تحت تاثیر قرار می‌دهد (بنابراین زخم موجود در یک بال قطعا کنکر نیست). همچنین این ارگانیسم ممکن است بصورت میکروسکوپی در مدفوع دیده شود. اگر کبوتر مبتلا به کنکر است، شما باید آن را به شدت با خانواده دارویی ایمیدازول درمان کرده و گاهی اوقات جراحی توسط دامپزشک لازم است.

کرم‌های کبوتر (Pigeon Worms)

مانند بسیاری از حیوانات دیگر، کبوتر ها می‌توانند انواع مختلف کرم ها را در روده خود داشته باشند. کرم‌های گرد، کرم‌های نواری و کرم‌های رشته‌ای در مجرای گوارشی کبوترها رشد کرده و زندگی می‌کنند و می توانند باعث اسهال، ضعف، حساسیت بیشتر نسبت به بیماری‌های دیگر و مشکلات عملکردی شوند. گاهی اوقات شما می‌توانید کرم هایی را در مدفوع کبوتر مشاهده کنید اما اغلب اوقات از آزمایش‌های میکروسکوپی روی مدفوع پرنده قابل تشخیص هستند.

کبوتر کرم ها را از خوردن حشرات و هضم مدفوع آلوده دیگر پرندگان دریافت می‌کند، بنابراین برای شما بسیار سخت خواهد بود که او را از ابتلا به کرم ها دور نگه دارید. آزمایش‌های میکروسکوپی منظم از مدفوع کبوتر توصیه می‌شود  و درمان شامل داروهایی می‌شود که، مانند سایر داروهای کبوتر، می‌توانند به آب اضافه شوند.

کوکسیدیا کبوتر (Pigeon Coccidia)

همانند کرم ها، کوکسیدیا یک پروتوزوآن روده‌ای است که در کبوترها و دیگر حیوانات دیده می‌شود و باعث اسهال، از دست دادن جذب مواد مغذی، ضعف، سستی و کاهش وزن خواهد شد. وقتی که کبوترها ذرات مدفوع آلوده را هضم می‌کنند، کوکسیدیا به راحتی از کبوتری به کبوتر دیگر منتقل شده و اغلب در مقادیر کم و قابل قبول در بسیاری از لانه‌ها یافت می‌شود. اگر کبوتر به طور عادی رفتار کند و مقدار کمی کوکسیدیا یافت شود، اغلب برای درمان اقدامی انجام نمی‌گیرد.

کوکسیدیا یک ارگانیسم میکروسکوپی است، پس شما قادر نخواهید بود بدون میکروسکوپ آنرا ببینید، بنابراین معاینه‌های منظم مدفوع توسط دامپزشک توصیه می شود تا اطمینان حاصل کنید که کبوتر شما فراوانی کوکسیدیا ندارد. علیرغم اینکه مقدار کمی از پروتوزوآن قابل قبول است، اگر کبوتر شما دارای کوکسیدیا و سستی مدفوع (رایج‌ترین نشانه کوکیدیا) یا سایر نشانه‌ها باشد، باید دارو دریافت کرده و برای درمان آن اقدام شود.

هگزامیتا کبوتر (Pigeon Hexamita)

این ارگانیسم بسیار مشابه پروتوزوآنی است که سبب ایجاد “کنکر” در کبوتر‌ها می‌شود، همچنین این ارگانیسم نیز در دستگاه گوارش کبوتر یافت می‌شود. خوشبختانه، هگزامیتا برای اکثر کبوترها به اندازه کنکر جدی نیست، اما باز هم توصیه می‌شود که برای درمان پرنده مبتلا اقدام شود. این ارگانیسم می‌تواند به صورت میکروسکوپی در مدفوع یافت شود و اغلب به دلیل ظاهر مشابه، با کنکر اشتباه گرفته می‌شود. در صورت انباشتگی بیش از حد در مجرای روده‌ای کبوتر، ممکن است باعث اسهال شود اما معمولا در کبوترهای معمولی نادیده گرفته می‌شود.

شپش، کرم و مگس‌های کبوتر (Pigeon Lice, Mites and Flies)

انگل های خارجی مانند شپش، کرم و مگس دردسری واقعی برای کبوتر خانگی شما هستند. این آفات مزاحم نه تنها کبوتر شما را می‌گزند بلکه باعث آسیب جدی نیز می‌شوند. ظاهر پوسته پوسته شده در ناحیه‌های بی پر کبوتر ، سوراخ‌های کوچک در ساقه پر و خارش، نشانه هایی از انگل‌های خارجی هستند. بسته به نوع انگل، اسپری های دارویی به طور معمول بر کبوتر آلوده شده استفاده می‌شوند.

عفونت‌های تنفسی کبوتر (Pigeon Respiratory Infections)

به غیر از کنکر، عفونت تنفسی احتمالا مشکلی است که صاحبان کبوتر بیش از دیگر مشکلات از آن هراس دارند. عفونت های تنفسی بسیار مخاطره آمیز و شدید هستند، پرندگانن مسن یا جوان نسبت به این نوع عفونت حساس‌تر هستند.

عفونت‌های تنفسی باعث می شوند تا تنفس و پرواز برای پرنده سخت باشد بنابراین فعالیت آن‌ها کمتر شده و کبوتر عملکرد ضعیفی از خود نشان خواهد داد. در صورت عدم درمان، کبوتر مبتلا به عفونت تنفسی با دهان باز تنفس می‌کند و تلاش زیادی را برای این عمل انجام خواهد داد، پرهای او پف کرده و چشمان خود را بسته نگه می‌دارد، علاقه‌ای به تغذیه از خود نشان نمی‌دهد و در نهایت خواهد مرد.

موارد زیادی می‌توانند باعث ایجاد عفونت تنفسی در کبوتر شوند. بعضی از این موارد عبارتند از قارچ‌ها، ویروس‌ها، باکتری‌ها و کرم‌ها. عفونت‌ها می توانند ریه‌ها، کیسه‌های هوا، سینوس‌ها و سایر قسمت‌های مجرای تنفسی را درگیر کنند. ممکن است تخلیه قابل مشاهده از بینی یا داخل دهان وجود داشته باشد، در صورت ابتلا به عفونت تنفسی، ممکن است کبوتر عطسه و/یا سرفه کند. برای درمان، تمیز کردن محیط زندگی، درمان انگل‌هایی که ممکن است کبوتر شما را به بیمار کنند و پیدا کردن علت عفونت ضروری هستند.

کلامیدیای کبوتر (Pigeon Chlamydia)

انواع مختلفی کلامیدیا در کبوترها وجود دارد و بعضی از پرندگان نسبت به آن‌ها ایمنی ایجاد کرده‌اند اما اگر به کبوتر استرس شدید وارد شود ممکن است تحت تأثیر این ویروس به یک بیماری ناگهانی دچار شود.

داروهای مرتبط با این ویروس را می توان به پرندگان مبتلا به نشانه‌های کلامیدیا داد اما این بیماری قابل درمان نیست. عفونت‌های تنفسی ناشی از ویروس، عامل اصلی نگرانی در کبوترانی که کلامیدیا دارند می باشند، بنابر این گاهی از تکنیک‌های درمانی همزمان برای کنترل و درمان استفاده می‌شود.

مایکوپلاسما کبوتر (Pigeon Mycoplasma)

یک علت دیگر عفونت های تنفسی، مایکوپلاسما است که می‌تواند دستگاه تنفسی کبوتر را آلوده کند. علائم عفونت مايكوپلاسما همانند کلامیدیا و ساير عفونتهاي تنفسي است و بسته به بخشي از دستگاه تنفسي كه آلوده شده، پرنده ممكن است دچار ترشحات بيني، سرفه، عطسه و یا دیگر علائم شود.

استرس، دلیل اصلی بروز علائم مایکوپلاسمادر کبوتر است. بنابراین، مدیریت یک محیط تمیز، بدون استرس و ایده آل برای کبوتر در حفظ سلامت پرنده تاثیر زیادی خواهد داشت.