افزایش خواب سگها در زمستان یک واقعیت اثبات شده است. اگر شما در جایی سکونت دارید که زمستانی سرد، طولانی و تاریک دارد، احتمالا متوجه این موضوع شده اید که سگتان در ماه های زمستانی بیشتر از معمول می خوابد. ترکیب هوای سرد و نور کم، میتواند موجب افزایش خواب در سگ ها شود.
مناطقی که زمستانهایی سرد ندارند مانند مناطق جنوبی کشور، کمتر با مشکل خوابیدن زیاد سگها در زمستان روبهرو هستند. در واقع حتی ممکن است صاحبان سگها در این مناطق متوجه این شده باشند که حیوان آنها در زمستان کمتر می خوابد و هشیارتر هست، اما در فصول گرمتر میزان خواب حیوان خانگی آنها افزایش می یابد.
هورمون ها
علت های محدودی برای افزایش خواب سگها در زمستان وجود دارد. یکی از این علتها افرایش تولید هورمون ملاتونین (Melatonin) است. در سگ ها نیز همانند انسانها برای تنظیم چرخهی خواب این هورمون از غده صنوبری (Pineal gland) ترشح می شود. غده صنوبری به نور حساس است و در نتیجه در شب ها و هوای تاریک، ملاتونین ترشح می کند.
ترشح ملاتونین با رسیدن نور به شبکیه چشم متوقف می شود. از این موضوع می توان نتیجه گرفت که با کاهش نور و پرتو ها خورشید، تولید ملاتونین در بدن سگها افزایش پیدا می کند و از آنجایی که یکی از اصلی ترین اثرات ملاتونین خواب آلودگی است، در نتیجه میزان خواب سگها افزایش پیدا می کند.
یکی دیگر از عوامل افزایش خواب سگها در طول زمستان، سروتونین (Serotonin) است که مانند ملاتونین از غده ی صنوبری ترشح می شود. سروتونین یک انتقال دهندهی عصبی است که باعث کنترل حالات (Mood) در سگها می شود. کاهش نور خورشید در زمستان باعث کاهش ترشح سروتونین می شود. کمبود سروتونین می تواند باعث بدخلقی، خستگی، بیحالی و خواب آلودگی در سگها شود.
چگونه سگ خود را بیدار نگه دارید
اگر سگ شما در زمستان بیشتر از فصول دیگر می خوابد و مدت زیادی را به چرت زدن می پردازد و این موضوع باعث نگرانی شما شده است، راه هایی برای مقابله با این فرآیند وجود دارد.
به نظر می رسد دلیل اصلی افزایش خواب در سگ ها، کمبود نور و روشنایی است. راه حل این موضوع بسیار ساده است و شما می توانید به راحتی سگ خود را در معرض نور بیشتری قرار دهید. همچنین می توانید جای خواب سگ خود را نزدیک نزدیک پنجرهها و درهای شیشه ای بگذارید. با این کار هرچند میزان نور کم باشد، سگتان در معرض حداکثر آن قرار می گیرد. یا می توانید سگ را برای قدم زدن در ساعات روشن روز به بیرون از خانه ببرید. افزایش نور های داخلی هم می توانند به کاهش خواب آلودگی سگها کمک کنند، اما نور طبیعی تاثیر بهتری دارد.
لامپ های فلورسنت فشرده (برخی لامپ های کم مصرف) که نور سفید دارند، می توانند شبیه ساز نور طبیعی باشند. می توانید برای جلوگیری از خواب آلودگی سگتان، این لامپ ها را در خانه روشن کنید به گونه ای که سگ در معرض نور آن قرار گیرد (در واقع نور لامپ باید به شبکیه چشم سگ برسد). البته در خرید این لامپ ها توجه داشته باشید که برای تاثیر مناسب، لامپ باید دارای نور طیف کامل یا نور روشنایی روز باشد.
برخی بیماریها
مواردی که در بالا ذکر شد، تنها عواملی نیستند که باعث خواب آلودگی در سگ ها می شوند. برخی بیماری ها نیز می توانند علت زیاد خوابیدن سگ ها باشند. مانند انسان ها، سگ ها نیز دچار افسردگی می شوند. افسردگی می تواند در زمستان به علت کاهش میزان نور افزایش پیدا کند.
اگر سگ شما دچار افسردگی باشد، نشانه هایی مانند فعالیت کمتر، هوشیاری پایین و افزایش میزان خواب در او دیده می شود.
در شروع افسردگی ممکن است شما متوجه هیجان کمتری در سگ خود شوید. برای مثال وقتی وارد اتاق می شوید یا افسار سگ خود را می گیرید هیجان و تحرک کمتری در او مشاهده می کنید. در سگها افسردگی به علت افزایش ملاتونین و کاهش سروتونین اتفاق می افتد، به همین علت بروز افسردگی در سگها در طول زمستان احتمال بیشتری دارد.
برای مقابله با افسردگی سگ ها حتما (حتی با اصرار) آن ها را به پیاده روی ببرید و با آن های بازی کنید. همچنین سعی کنید سگ در معرض نور بیشتری قرار گیرد تا سطح سروتونین در بدن او افزایش یابد. سعی کنید ذهن سگ خود را مشغول نگه دارید تا بتواند با خستگی و بی حالی مقابله کند.
ما اکنون متوجه شدیم سگ ها در زمستان بیشتر می خوابند و این یک موضوع عادی در مورد آنها است و نباید تصور شود لزوما خواب زیاد سگ مربوط به نوعی بیماری است.
به غیر از تغییرات هورمون های ذکر شده در بدن سگها، هوای سرد نیز به تنهایی می تواند باعث ایجاد خواب آلودگی شود. که این مشکل نیز با کمی افزایش دما برطرف خواهد شد.
در پایان می توان گفت نور کافی و تحریک های ذهنی بهترین راه برای جلوگیری از خواب آلودگی این حیوانات است و اگر رژیم غذایی مناسب و ورزش را هم به برنامه ی سگ خود اضافه کنید، می توانید حیوان مورد علاقه خود را در همه روزهای زمستان بانشاط و پر انرژی ببینید.